3 Haziran, Türkiye için önemli bir gündür; zira bu tarihte iki büyük kaybı aynı gün yaşamıştır. Birincisi, Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden, şair ve yazar Nazım Hikmet’in ölüm yıl dönümüdür. İkincisi ise, Türkiye’nin modernleşme sürecinde önemli rol oynamış siyasetçi ve devlet adamı Celal Bayar’ın ölüm yıl dönümüdür. Her iki şahsiyetin de 3 Haziran’da vefat etmesi, bu günü Türkiye tarihinde özel bir konuma getirmiştir.
Nazım Hikmet’in Ölümü (3 Haziran 1963)
Nazım Hikmet, 20. yüzyılın en etkili Türk şairlerinden biri olarak kabul edilir. Şiirleri, toplumsal adaletsizlikleri, aşkı, memleket özlemini ve insanlık durumunu derinlemesine işlemiştir. Yaşamı boyunca siyasi görüşleri nedeniyle çeşitli baskılara maruz kalmış, hapis yatmış ve sürgünde yaşamaya zorlanmıştır. 1951 yılında Türkiye vatandaşlığından çıkarılan Nazım Hikmet, hayatının son yıllarını Moskova’da geçirmiştir.
3 Haziran 1963’te kalp krizi sonucu hayatını kaybeden Nazım Hikmet, Novodeviçi Mezarlığı’na defnedilmiştir. Ölümü, Türkiye’de ve dünya genelinde büyük üzüntü yaratmıştır. Şiirleri, ölümünden sonra daha da geniş kitlelere ulaşmış ve birçok dile çevrilmiştir. Nazım Hikmet, sadece bir şair olarak değil, aynı zamanda bir düşünür ve aktivist olarak da hatırlanmaktadır. “Yaşamak güzel şey be kardeşim,” dizeleriyle bilinen, hayata olan bağlılığı ve umudu her zaman canlı tutan bir şairdir. Her yıl 3 Haziran’da, sevenleri tarafından mezarı başında ve çeşitli etkinliklerle anılır, şiirleri okunur ve düşünceleri yad edilir.
Celal Bayar’ın Ölümü (3 Haziran 1986)
Celal Bayar, Türkiye Cumhuriyeti’nin üçüncü Cumhurbaşkanıdır ve Türkiye’nin çok partili hayata geçişinde önemli bir rol oynamıştır. 1883 yılında doğan Bayar, uzun yıllar siyasetle uğraşmış, milletvekilliği, bakanlık ve başbakanlık görevlerinde bulunmuştur. Adnan Menderes ile birlikte Demokrat Parti’yi kurmuş ve 1950-1960 yılları arasında Türkiye’nin siyasi ve ekonomik hayatında önemli değişikliklere imza atmıştır.
1960 darbesiyle görevinden uzaklaştırılan Celal Bayar, yargılanmış ve hapse mahkum edilmiştir. Daha sonra affedilerek serbest bırakılmıştır. 3 Haziran 1986’da, 103 yaşında hayatını kaybeden Celal Bayar, devlet töreniyle defnedilmiştir. Ölümü, Türkiye’nin siyasi tarihinde bir dönemin kapanışı olarak değerlendirilmiştir. Celal Bayar, Türkiye’nin modernleşme sürecindeki katkıları, çok partili sisteme geçişteki rolü ve uzun siyasi hayatıyla hatırlanmaktadır. 3 Haziran’da, sevenleri ve takipçileri tarafından saygıyla anılır.
Sonuç olarak, 3 Haziran, Türkiye için hem edebiyat hem de siyaset alanında önemli iki şahsiyetin ölüm yıl dönümü olması sebebiyle anlamlı bir tarihtir. Bu iki ismin hatıraları, her yıl bu tarihte tazelenmekte ve Türkiye’nin kültürel ve siyasi mirasına olan katkıları yeniden değerlendirilmektedir.